فرورفتگی نوک سینه یکی از عارضه هایی است که در آن نوک سینه با درجات مختلفی به داخل سینه متمایل می شود. در حالت عادی باید نوک پستان بیرون آمده باشد ولی در اثر برخی مسائل مانند ابتلا به بیماری هایی مثل سرطان، نوک سینه به داخل متمایل می شود تا حدی که در بالاترین درجات، اصلا نوک سینه قابل مشاهده نخواهد بود. در این مقاله به بررسی علت فرورفننوك سينه و روشهای مختلف برای درمان آن میپردازیم.
فرورفتگی نوک سینه چگونه است؟
همانطور که اشاره شد، نوک پستان به دلایل گوناگون و با درجات مختلف ممکن است به مرور به داخل سینه متمایل شود. بر اساس همین تغییر شکل می توان سطح فرورفتگی را به سه دسته کلی تقسیم نمود:
- فرورفتگی خفیف که در این حالت می توان با لمس کردن نوک سینه را بیرون آورد.
- فرو رفتگی متوسط که در این حالت نیز به سختی می توان نوک سینه را بیرون آورده ولی دوباره به حالت قبلی خود باز می گردد.
- فرو رفتگی شدید که در این حالت اصلا نوک سینه قابل مشاهده و لمس فیزیکی نخواهد بود.
چرا فرورفتگی نوک سینه را نباید نادیده گرفت؟
گاهی اوقات ما تغییرات بدنمان را جدی نمیگیریم، اما برخی تغییرات ممکن است خطرناک یا نشانهای از مشکل باشد. اگر نوک سینه شما از ابتدا فرو رفته بوده، احتمال زیاد جای نگرانی نیست. اما اگر این تغییر جدید و همراه با علائمی مثل ترشح غیرعادی، درد یا تغییر در شکل سینه است، لازم است آن را بررسی کنید.
علت فرو رفتگی نوک سینه
از جمله عللی که می تواند سبب وارونه شدن نوک سینه شود عبارتند از:
- با بالا رفتن سن و ورود به دوران یائسگی به مرور زمان مجاری شیری کوتاه شده و در نتیجه نوک سینه را به داخل می کشد.
- یکی از دیگر دلایلی که می تواند سبب وارونه شدن نوک سینه شود، آسیب یا صدمه دیدن سینه است که ممکن است در نتیجه این آسیب داکت ها و مجاری شیری سینه دچار آسیب شده و نوک سینه را به داخل بکشد.
- در صورتی که در اطراف نوک سینه و در ناحیه هاله سینه عفونت در زیر پوست جمع شود، ممکن است این عفونت پستان سبب ایجاد آبسه شده و فرورفتگی نوک سینه را به دنبال داشته باشد.
- گاهی اوقات به دلیل اینکه به صورت مادرزادی رشد کاملی در قاعده سینه، مجاری و داکت های شیری صورت نمی گیرد برخی از افراد با مشکل نوک سینه وارونه رو به رو می شوند.
- در برخی از خانم های با سنین بالاتر از 45 سال، ممکن است مجاری شیری مسدود شده و ضخیم شوند و همین مسئله سبب التهاب، قرمزی و خروج ترشحات و فرورفتگی نوک سینه شود.
- در صورتی که فرد به سرطان پستان مبتلا باشد، علاوه بر فرورفتگی نوک پستان، تغییر شکل و وجود توده در سینه و نیز ترشح از نوک پستان را مشاهده خواهد کرد.
تأثیر هورمونها بر فرورفتگی نوک سینه
هورمونها در تمام تغییرات بدن ما نقش دارند، از بلوغ گرفته تا بارداری و یائسگی. اگر میزان استروژن یا پروژسترون تغییر کند، ممکن است بافتهای سینه هم تحت تأثیر قرار بگیرند. در برخی زنان، تغییرات هورمونی میتواند باعث افزایش یا کاهش شدت فرورفتگی نوک سینه شود.
تفاوت فرورفتگی نوک سینه مادرزادی و اکتسابی
اگر از همان ابتدا نوک سینه شما فرو رفته بوده، احتمالاً به دلیل عوامل ژنتیکی است و معمولاً مشکلی ایجاد نمیکند. اما اگر در طول زندگی متوجه این تغییر شدهاید، ممکن است علت فرورفتگی نوک سینه، مواردی مانند تغییرات هورمونی، بیماریهای التهابی یا حتی مشکلات جدیتر باشد. در این صورت، حتما به بهترین متخصص پستان مراجعه کنید.
آیا فرورفتگی نوک سینه خطرناک است؟
در بسیاری از موارد، فرورفتگی نوک سینه خطرناک نیست. اما این بدان معنا نیست که همیشه میتوانید آن را نادیده بگیرید. اگر این تغییر ناگهانی باشد، ممکن است نشانهای از مشکلاتی مثل تغییرات هورمونی، عفونت یا حتی سرطان سینه باشد. پس اگر تغییری مشاهده کردید که قبلاً وجود نداشت، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا خیالتان راحت شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر نوک سینه شما از ابتدا فرو رفته بوده و هیچ علائم دیگری ندارید، در بیشتر مواقع، جای نگرانی ندارد. اما اگر این تغییر به تازگی رخ داده، مخصوصاً اگر همراه با علائمی مثل درد، ترشح غیرعادی یا تغییر در شکل سینه باشد، بهتر است سریعتر به پزشک مراجعه کنید. یادتان باشد پیشگیری همیشه بهتر از درمان است!
درمان فرو رفتگي نوك سينه
با توجه به میزان فرو رفتگی و علت اصلی آن، می توان درمان های مختلفی را در نظر گرفت که در ادامه به آن ها پرداخته می شود.
1. ابزارهای مکنده نوک پستان
حتما شنیده اید که زمانی که خانمی در دوران شیردهی به سر می برد توصیه می شود که از مکنده های سینه استفاده کند تا سبب برجستگی بیشتر نوک سینه شود.
2. روش هافمن
روش هافمن یک تمرین است که برای درمان فرورفتگی خفیف نوک سینه و یا نوک سینه صاف به خصوص برای خانم هایی که در حال شیردهی هستند و با این مشکل روبه رو هستند بسیار مفید است. در این تمرین با استفاده از انگشتان شست در دو طرف نوک سینه و کشیدن آن در خلاف جهت یکدیگر می توان به بیرون آمدن نوک سینه کمک کرد. برای اینکه این تمرین اثربخشی کافی را داشته باشد باید دو تا پنج بار در روز انجام شود.
3. جراحی بیرون کشیدن نوک سینه
در مواردی که میزان فرورفتگی نوک سینه شدید باشد و هیچ کدام از راه های قبلی پاسخ گو نباشد، به تشخیص پزشک باید جراحی انجام شود. این جراحی که به صورت سرپایی انجام می شود با ایجاد برش هایی و کنار زدن پوست هاله سینه و ایجاد تغییراتی در مجاری شیری، نوک سینه بیرون آورده می شود.
در این جراحی میزان ظرافت و دقت در حین انجام جراحی بسیار مهم است تا نگرانی از جهت باقی ماندن زخم و اسکار در پوست سینه وجود نداشته باشد؛ در نتیجه حتما باید برای انجام چنین جراحی به بهترین دکتر سرطان سینه مراجعه شود.
4. ماساژ درمانی برای فرورفتگی نوک سینه
ماساژ در برخی موارد میتواند در درمان فرورفتگی نوک سینه کمککننده باشد، مخصوصاً اگر فرورفتگی ناشی از گرفتگی عضلانی یا ضعف بافت اطراف باشد. روشهایی مثل ماساژ ملایم، تمرینات کششی یا استفاده از مکشهای مخصوص ممکن است باعث بهبود علائم فرورفتگی نوک پستان شوند. اما اگر علت فرورفتگی، مشکلات ساختاری یا بیماریهای دیگر باشد، ماساژ تأثیر زیادی نخواهد داشت.
بیشتر بخوانید: درمان سرطان پستان
فرورفتگی نوک سینه و بارداری
بارداری دوران تغییرات بزرگ برای بدن زن است و یکی از این تغییرات میتواند شکل سینهها باشد. در بسیاری از زنان با پیشرفت بارداری، نوک سینهشان کمی بیشتر بیرون میآید. اما اگر این اتفاق نیفتد، و نوک پستانتان حالت فرورفتگی پیدا کرد، احتمالا مشکل خاصی نیست و صرفا ممکن است شیردهی کمی دشوار شود. خوشبختانه، روشهایی مثل استفاده از سرنگ مخصوص یا تحریک نوک سینه میتواند به رفع این مشکل کمک کند.
آیا فرورفتگی نوک پستان تأثیری بر توانایی شیردهی دارد؟
فرورفتگی نوک سینه میتواند در برخی موارد بر توانایی شیردهی تأثیر بگذارد، به ویژه اگر مجاری شیر تحت فشار باشند یا به درستی باز نشوند. در این حالت، نوزاد ممکن است نتواند به راحتی نوک سینه را بگیرد و مکیدن شیر دشوار شود.
با این حال، بسیاری از زنان با فرورفتگی خفیف تا متوسط میتوانند به خوبی شیردهی کنند. استفاده از دستگاههای مکش یا محافظهای نوک سینه در دوران شیردهی میتواند به بیرون آمدن نوک سینه و بهبود عملکرد شیردهی کمک کند.
در موارد شدیدتر که جراحی اصلاحی انجام شده است، معمولاً سعی میشود مجاری شیر حفظ شوند تا توانایی شیردهی حفظ گردد، اما در برخی موارد ممکن است مشکلاتی ایجاد شود که نیاز به راهحلهای جایگزین داشته باشد. بنابراین، بهتر است قبل از اقدام به شیردهی با یک متخصص مشورت شود تا بهترین روشها و ابزارها برای مدیریت وضعیت پیشنهاد شود.
چگونه میتوان از تشدید فرورفتگی نوک سینه پیشگیری کرد؟
در بیشتر موارد، فرورفتگی نوک سینه به دلایل ژنتیکی و ساختاری ایجاد میشود و ممکن است امکان پیشگیری کامل از آن وجود نداشته باشد. با این حال، رعایت برخی نکات میتواند به کاهش احتمال تشدید این وضعیت کمک کند. انجام معاینات منظم سینهها و توجه به تغییرات احتمالی در شکل و ظاهر نوک سینهها میتواند به شناسایی سریعتر مشکلات کمک کند.
همچنین، ماساژهای ملایم و تمرینات خاص برای تحریک بافتهای اطراف نوک سینه ممکن است موثر باشد. در دوران بارداری و شیردهی، استفاده از دستگاههای مکش و محافظهای مخصوص نوک سینه میتواند به جلوگیری از تشدید فرورفتگی کمک کند. همچنین، توصیه میشود در صورت مشاهده هرگونه تغییر یا علائم جدید، به پزشک مراجعه شود تا در صورت نیاز، درمان مناسب در مراحل اولیه انجام گیرد.
آیا فرورفتگی نوک سینه با افزایش سن بدتر میشود؟
برخی افراد با افزایش سن متوجه میشوند که میزان فرورفتگی نوک سینهشان شدیدتر شده است. این موضوع ممکن است به دلیل از بین رفتن استحکام بافتهای حمایتی سینه یا تغییرات هورمونی باشد. البته این تغییر در همه رخ نمیدهد و بستگی به عوامل مختلفی مثل ژنتیک و سبک زندگی دارد.
سوالات متداول فرو رفتگی نوک سینه
آیا فرورفتگی نوک سینه خود به خود درمان میشود؟
در برخی موارد، بله. مخصوصاً در دوران بارداری یا با تمرینات مخصوص، ممکن است وضعیت بهبود پیدا کند. اما در مواردی که علت ژنتیکی یا ساختاری باشد، تغییر زیادی نخواهد کرد.
آیا میتوان با جراحی این مشکل را برطرف کرد؟
بله، اگر فرورفتگی نوک سینه برایتان آزاردهنده است یا مشکلاتی مثل شیردهی ایجاد میکند، با جراحی میتوانید اقدام به درمان فرورفتگی نوک سینه کنید.
آیا لباس یا سوتین مخصوصی برای این مشکل وجود دارد؟
بله، برخی سوتینهای مخصوص و ابزارهای مکشی وجود دارند که میتوانند به درمان فرورفتگی نوک سینه کمک کنند.